Voedselvisie Súdwest-Fryslan
Lokale productie van gezond, duurzaam geproduceerd voedsel is hard nodig. We hebben te maken met klimaatverandering, verlies aan biodiversiteit en bodemvruchtbaarheid, crisis in de agrarische sector, problemen met voedselveiligheid en zorgen over voedselzekerheid.
Wij willen komen tot een substantiële duurzame lokale voedselproductie en consumptie. Een bloeiende gemeenschap van duurzaam werkende kleinschalige producenten van groenten, fruit, noten, granen, vlees, vis en kleinschalige verwerkende bedrijven als bakkers, slagers, kaasmakers en zuivelaars. Producerend voor de lokale, regionale en wellicht ook nationale markt, maar steeds gebaseerd op een direct contact tussen de boer en de persoon die het voedsel tot zich neemt. Minimaal 20% consumptie van duurzaam geproduceerd lokaal voedsel in het jaar 2020 als eerste stap.
In Friesland is al een energietransitie in volle gang. Lokaal opgewekte duurzame energie vervangt de energieleveranties van grote energiebedrijven. Dorpsbelangen en wijkverenigingen nemen initiatief om met een lokale energiecoöperatie de lokale consument te helpen om de overstap naar lokaal opgewekte energie te maken. Analoog aan deze ontwikkelingen willen we ook een voedseltransitie in gang zetten. Voedsel is echter geen ‘commodity’ zoals energie dat is.
De keuze voor ons voedsel wordt bepaald door smaak, gewoonte, gemak, leeftijd, financiële mogelijkheden, onze gezondheid en zo meer. Een wijziging in de keuze voor voedsel is daarom nog niet zo snel gemaakt.
Om een lokale voedseltransitie mogelijk te maken moeten aanbod en vraag van lokale duurzame producten goed op elkaar worden afgestemd en moet er ook een ‘marktplaats‘ zijn waar deze lokale producten kunnen worden verhandeld. Voor ieder van deze aspecten hebben we onderzocht hoe de situatie op dit moment is, wat de gewenste situatie is, wat de mogelijke hindernissen zijn om de gewenste situatie te bereiken en wat er moet gebeuren om die hindernissen weg te nemen. De voorbeelden die genoemd worden hebben veelal betrekking op de gemeente Súdwest Fryslân, maar zijn voor andere gemeente op dezelfde wijze uit te werken en vaak ook al op provinciaal niveau van belang.
De actiepunten die uit onze analyse naar voren zijn gekomen hebben we verzameld in ons Manifest. Actiepunten voor onze volksvertegenwoordigers, maar ook voor onszelf als burger, boer of instellingen. Wij geloven dat dit mogelijk is, maar we moeten nu wel echt aan de slag om deze transitie op gang te brengen. Dus… wat doe jij ? Zet jij met ons de volgende stap? Doe mee!
Deze voedselvisie is voortgekomen uit een reeks bijeenkomsten in 2015, 2016 en 2017 van de Voedselwerkplaats van het Netwerk Duurzame Dorpen waar verschillende groene initiatieven uit de gemeente Súdwest Fryslân bijeenkwamen. Het bleek dat tal van dorpstuinen, stads- en dorpslandbouwinitiatieven en lokale voedselproducenten bezig waren om op hun eigen wijze bij te dragen aan een duurzame lokale voedselproductie.
Gaandeweg groeide de behoefte aan het formuleren van een gezamenlijke voedselvisie om daarmee onze eigen plannen verder uit te stippelen om tot een substantiële lokale voedselproductie te komen en daarmee ook steun van politiek, gemeente, provincie en maatschappelijke organisaties te genereren. De basisuitgangspunten van deze tekst zijn voor ieder bruikbaar, de uitwerking is grotendeels gericht op Friesland en de gemeente Súdwest Fryslân.
Contactpersoon: Bregje Hamelynck, coördinator Voedselwerkplaats SWF – bregje@ushof.nl – 06 – 290 467 23